Dossier Sons da Terrra
Cantos de la Nuôssa Tiêrra
Malhadas - Miranda do DouroLhebantada
nun balhe çeampado de l praino mirandés, estribada na strada nacional que de Miranda
lhiêba a Bergância, a dues scassas lheugas de Ia sede de cunceilho, Malhadas yê tiêrra
belhica cun giênte de tradiçones i, tamien, tiêrra querida chena de recordaçones, cumo
canta l sou hino.
Teçtemunhos stóricos, cumo Ia "mamoa" de Ia marmolina, lhapes de
anterramiênto, l nome d'alguas rues, cumpruôban que Malhadas yê pobo mui antigo i yá
eisestie no tiêmpo de Is romanos.
Las Anqueriçones de D. Afonso III móstran Ia sue amportância na Eidade Média
al referir que D.Sancho l doulabilade Malhadasa D.Nunode Çamora, D.Pedro Ponce, D.Mi e,
D. i D. Salbador cula cundiçon de antráren na bila de Bergância i Ia defendéten causo
esta fusse cercada, cousa que acunteciu i eilhes nun cumprírun.
Mas l'amponência doutros tiêmpos stá bien representada na Eigreija românica i no
Cruzeiro, recoincidos eimobles de anteresse público por decretos de 1954 i 1955.
Na puôrta de I'Eigreija puôde-se ber l'anscriçon de l nome de l Genaral
Lecort, a cumprobar Ia passaige de l'atnbason francesa an l808 que, segun se cunta, deixou
un rastro de biolaçon i l apelhido de "todas..." a Ias mulhiêres de Malhadas.
Ls oufícios de tecedeira, de ferreiro, telheiro, carpinteiro, ferrador,
barbeiro i tabameiro (i que puôsta de bitela mirandesa inda hoije sirbe nas feiras
Antonho Nicolau i Ia sue Ginja!) tubírun, eiqui, grande lomiada.
Antendido l sou nome por alguns studiosos cumo un lhugar de trilha, por outros cumo un
lhugar de cabanhas de pastores, corriças i stiadeiros de canhonas, ou termo cheno de
pedainarros (carvalhos), l ciêrto yê que Malhadas siêmpre bibiu de l campo, naciu i
medrou nel.
Criando bacas i oubeilhas, onde ténen l sou "solar", rebolbendo
terrones, sembrando pau an busca de bida, l pobo de Malhadas siêmpre soubo mantener l
sopro de l'alma mirandesa.
Ls sous gueiteiros (Nascimento Raposo i Rui João) son mestres na arte de bien
tocar; Is sous dançadores báten Is paios curno naide, cun haiblidade i einergie; Ia sue
mocidade gusta de representar Colóquios tan delei nestas paraiges; Ias sues cantadeiras,
eiqui tan bien representadas pulas ties Teresa das Neves Alves, Albina do Nascimento
Pires, Inês do Rosário Alonso, Consiança Raposo Igreja i Ilda da Igreja Pires, cántan
cumo un suônho tenendo l cundon de traer, de l fondo de Is tiêm s, un beneiro de canti
as, remanses i ouraçones que, na rue ou no campo, an casa ou na eigreija, de die ou de
nuite, ora aitólhan ninos, ora zantorpécen carcanhales, ora mátan delores, ora
amerósan lhágrimas, ora fálan cun Dius.